اختتامیه دومین جایزه آهنگسازی خالقی

اختتامیه دومین جایزه آهنگسازی خالقی

اختتامیه دومین جایزه آهنگسازی خالقی_نقد هنری

اختتامیه دومین جایزه آهنگسازی خالقی_پیش از هر چیز مراسم با صدای قرآن و تصویری از آیاتی از سوره ق آغاز گردید. 

سپس سرود ملی ایران پخش شد و تمام حضار به احترام این سرود ایستادند. 

سپس به یاد روح الله خالقی که اسم ایشان زینت بخش این جایزه و اجراهای پیش از این بوده است ، کلیپی از کنسرت خالقی با صدای وحید تاج و رهبری محمدرضا عزیزی پخش شد که به همراه ارکستر به اجرای سرود خاطره انگیز ای ایران پرداخته بودند. 

سپس عطا نویدی، مجری مراسم، با جمله « افتخار میکنم که دومین جایزه آهنگسازی روح الله خالقی را برگزار میکنم » ادامه دادند که در چنین روزی روح الله خالقی از جهان ما پر کشیده است. 

روح الله خالقی قطعا یکی از تاثیرگذار ترین چهره های موسیقی ایران است و میزان تاثیرگذاری او بر هیچکس پوشیده نیست. 

کلیپ ای ایران اجرایی تازه است که پیش از این در سه روز متوالی از شانزدهم تا هجدهم آبان در برج آزادی تهران برگزار شده است. 

این جشنواره که شاید عده ای برای آن آینده ای متصور نبوده اند حاصل تلاش های محمدرضا عزیزی است.

محمدرضا عزیزی، دبیر اجرایی جشنواره:

ضمن خوشامد گویی  تشکر ویژه از حضور گرم حضار اشاره کردند که در روزهایی هستیم که نیاز بیشتری هست که ما به هویت ملی  بی اندیشیم. برگزاری یک مراسم فرهنگی بسیار در کشور ما دشوار است. از صدور مجوز ها و تمام تلاش های زیادی که در شان بعضی از هنرمندان ایران نیست. ما و گروه ما با دست خالی تلاش کردیم که قدم برداریم. فکر میکنم اسم روح الله خالقی موهبتی بود که به ما داده شد. ما به این اسم بزرگ ، به کسی که روح موسیقی و فرهنگ ایران بسیار به ایشان مدیون است، می بالیم. در این دوره از جشنواره ما حدود ۲۱ اثر دریافت کردیم. با تفکر هیئت داوران عزیز نسبت به دوره قبل ما جزئیات و بخش بندی های دقیقی نیز ارائه دادیم. یازده برگزیده خواهیم داشت که با نهایت دقت انتخاب شده اند. آثار کاملا ناشناس و با نهایت سخت گیری هیئت داوران داوری شده اند. امیدوارم که شب خاطره انگیزی برای تمام ما باشد. 

سپس ویدیویی از استاد حسین علیزاده پخش شد که در آن از روح الله خالقی صحبت کردند. که این نام در موسیقی ایران نامی جاودانه است. از دختر روح الله خالقی، گلنوش خالقی گفتند. از این که همیشه دلسوزانی در موسیقی ایران وجود دارند که باعث میشوند این نام ها به وسیله این جشنواره ها ماندگار بنامند.  روح الله خالقی علیرغم عمر کوتاه تاثیرات بی نظیری بر موسیقی گذاشت. خارج از تمام مباحث مرتبط به موسیقی، روح الله خالقی انسان بزرگی بوده است. 

سپس ویدیویی از پیام اساتید نیز پخش شد که در آن افراد متعددی نظر خود را در مورد روح الله خالقی بیان کرده بودند. 

کیوان فرزین :

ما به عنوان کسانی که در موسیقی زیست می‌کنیم بسیار با آثار روح الله خالقی خاطره داریم. هروقت که ما این آثار را میشنویم و یا میخوانیم دست به ساخت اثر می زنیم.  روح الله خالقی و چنین نام هایی در پیش زمینه ذهن ما به عنوان پیشگامان موسیقی ایرانی وجود داشته و خواهند داشت.

سیامک جهانگیری : 

روح الله خالقی و ثانیرات آن در موسیقی ایرانی خصوصا آهنگسازی ارکسترال بر کسی پوشیده نیست. 

آروین صداقت کیش : 

روح الله خالقی در بین موسیقیدانان آن دوره ایران تنها کسی است که به جد، آهنگساز است. خالقی تنها شخصیتی در آن دوره است که مطلقا آهنگساز است. هنرمندان آن دوره تنها برای ساز خود تصنیف نوشته اند. خالقی به عنوان یک آهنگساز و نه به عنوان کسی که ملودی ها را با یکدیگر ترکیب می‌کند تلاش کرد که به عنوان یک آهنگساز کار کند. خالقی برخلاف هنرمندان هم عصر خود خیلی به مقوله ارکستر فکر کرده است. عمده آثار او که نشان می دهد او به عنوان یک آهنگساز در کجای موسیقی ایران ایستاده است نشان می دهد که او بسیار به ارکستر بها می داده است.

پویا سرایی :

در رابطه با استاد خالقی از صمیم قلب فکر میکنم که کمتر انسانی است که بتواند در جایگاهی قرار بگیرد که حتی در مورد ایشان لب به سخن بگشاید. ایشان اثربخشی بسیاری حتی در زمینه آموزش موسیقی دارند. از بحث گام شناسی تا تمام تیپ آثار و … نیز حضور همیشگی ایشان حس میشود. 

محمدرضا عزیزی دبیر جشنواره :

افتخار می‌کنیم که امسال تیز با تمام سختی ها و با تمام سیاست گذاری ها به اجرای این جشنواره پرداختیم.   اهداف اصلی این جایزه آشنایی با نگرش و رویکرد فنی و سبک و سیاق و حتی زندگی و اصول اخلاقی روح الله خالقی بوده است. ما با اساتید گرامی خودم و تمام هیئت داوران موفق شدیم این جشنواره را به پایان برسانیم. سه جایزه اصلی در سه بخش و رتبه پیش بینی شده است. یک جایزه با اصول و روایت اساطیری هنر و ادبیات ایران در نظر گرفته ایم و با نگاه هیئت داوران نیز از یک اثر با عنوان جایزه ویژه هیئت داوران تقدیر خواهیم کرد. 

عطا نویدی پس از این ادامه دادند و از بنیاد رودکی و دکتر اله یاری، آقای دکتر حسینی،رئیس برج آزادی و تمامی همکاران تشکر ویژه کردند. 

سپس گروه پرگار به سرپرستی پویا محمدی و صدای پوریا عابدینی تصنیف « پیمان شکن » را از روح الله خالقی با شعری از رهی معیری به تنظیم پویا محمدی اجرا کردند. 

بابک خضرایی، ریاست محترم دانشکده موسیقی دانشگاه هنر نیز چند کلمه ای در باب روح الله خالقی صحبت کردند و روح الله خالقی را به مثابه فردی تاریخ نگار معرفی کردند و دو متن نیز برای مقایسه چنین سخنی خواندند. متن اول که  بیهقی برای استادش بو نصر مشرکان نوشته بود  و متن دوم نیز  خالقی برای استادش وزیری. 

خالقی در باب وزیری:

«هم اکنون کسانی هستند که ارج او را می شناسند و شاید در آینده گروهی بیایند که ارزش هنر او را بهتر دریابند.»

سپس استاد فیاض،پژوهشگر برجسته عرصه آهنگسازی نیز به سخنرانی پرداختند:

برخلاف عادت متعارفم دارم بداهه صحبت میکنم. چند ماه گذشته به اقتضای موقعیتی که پیش آمد. مقاله ای در مورد خالقی نوشتم. این چندمین باریست که رجوع به خالقی میکردم. تلاش برای رسوخ به روان و درک خالقی به عنوان یک انسان. در دو الی سه هفته که روی این مقاله کار میکردم. به بیست و یکم آبان فکر میکردم. مواجه این چهره با مرگ چگونه خواهد بود ؟ هرگز نمیتوانستم فکر کنم که بیست و یکم آبان در مورد خالقی صحبت کنم. زندگی به من سه سال بیشتر از خالقی فرصت داده است. این همه آثار ، مدرسه را بنیاد نهادن ، متد آموزش نوشتن برای تار و سه تار، برای ویالن، یک بنیانگذاری برای اولین نهاد موسیقی. چگونه کسی توانسته است این بار را در ۵۹ سال بر دوش بکشد؟ بینوایان ویکتور هوگو جای عجیبی دارد در بین هزاران رویداد. 

«گاریچی پیری گاری اش در گل نشسته است و پایش نیز در اسارت گاری است. کسی نمیتواند او را نجات بدهد. قهرمان شهر، کالسکه و صاحب کالسکه را از زیر گل در می آورد.» 

هر کدوم ما هر کاری کردیم یا نکردیم و خواهیم کرد، این کار را بدون شک نیرو خیره کننده خالقی بود که موسیقی ایران را به حرکت در آورد.  خوشحالم که در زندگی فرصت این را داشته ام که چهار پنج بار به خالقی رجوع کنم.

رویکردی که خالقی به تاریخ موسیقی می دهد، یک رویکرد کاملا همدلانست. عنوانی که خالقی به نوشته های خود می دهد آنقدر فروتنانه است که به جای تاریخ به آن اسم سرگذشت می دهد.این رویکرد همدلانه نگاه کردن به تاریخ می تواند امروز و تا همیشه نیز الهام بخش باشد.

بیانیه هیئت داوران دومین جایزه آهنگسازی روح الله خالقی نیز در حضور جمع خوانده شد، بخشی از آن را با هم میخوانیم:

در موسیقی دستگاهی معاصر در مقایسه با دیگر گونه های آفرینش مبتنی در کار در لحظات تمرین و یا اجرا فراوانی کم تری دارد. این گونه آفرینش گرچه در تاریخچه دور موسیقی ما جایگاهی داشته است اما پس از مدتی فراموشی در حدود یک سده پیش، راهی کاملا متفاوت یعنی از راه آشنایی ما ایرانیان با سنت کلاسیک غربی، راه خودش را دوباره در موسیقی ما باز کرد. این نقطه آغاز گرچه تا مدت ها چالش برانگیز می نمود اما خیلی زود هضم شد و به جریان هایی در دل موسیقی کلاسیک ایرانی دامن زد به نوعی که به طور مستقیم وام دار سنت دیگری نبوده است بلکه تنها ایده مهار آفرینش گری غیر از یک نوازنده صفر را بر خلاقیت موسیقی می پروراندند. جایزه آهنگسازی خالقی که نامش را از یکی از آهنگسازان نامدار همان جریان اوایل سده وام گرفته ، در ابتدا با هدف گستردن همین اندیشه بنیادین، بنیان گذاشته شد و اکنون به پایان دومین گام خود رسیده است. به این هدف و با ایجاد رقابت سالم بین آهنگسازان جوان ، کمیته داوری دومین دوره فراخوانی برای آثار با کلام و بی کلام منتشر کرد. این جشنواره که آثار ارسالی اش نوید حضور آهنگسازان تازه نفس و پرشور را در آینده موسیقی ایران میداد این امر را هم به رخ می کشید که ما هنوز راهی دراز تا شکل گیری یک جریان منسجم آهنگسازی در موسیقی کلاسیک ایرانی داریم. سپس ضمن آنکه مطالبی برای آهنگسازان جوان و توصیه هایی کارآمد به آنها به مثل نوشتن پارتیتور، عدم احتیاط در فراگیری تجربه هایی جدید، کم کردن فاصله بین موسیقی مد نظر تا ساخت و اجرا، توجه به مفاد و قوانین هر جشنواره، هیئت داوران این جایزه اعلام کردند که با وجود آنکه از کاستی های آثار ارسالی آگاهند اما با دیدن چنین شراره های امید بخش در میان جوانان و آثار چشم به آینده می دوزیم با این آرزو که آهنگسازی ذهن ورزانه در موسیقی کلاسیک ایرانی بروید و به درختی تناور تبدیل شود. پس از آن برای دوره های بعدی این جایزه ابراز امیدواری کردند و آرزو کردند که آهنگسازان زن نیز در دوره های بعدی حضور پررنگ تری داشته باشند. 

هیئت داوران دومین جایزه آهنگسازی روح الله خالقی را به ترتیب الفبا سیامک جهانگیری، پویا سرایی،آروین صداقت کیش،کیوان فرزین و کارن کیهانی تشکیل داده بودند. 

خانم دکتر رضایی ، معاونت محترم امور هنری وزارت ارشاد نیز در سخنرانی خود در این مراسم بسیار به مقوله جوانان و نقش مهم و حیاتی آنان در جامعه پرداختند و بر این موضوع و نیز آثار مهاجرت و میل به آن را تحت خوانش قرار دادند و بر آن تاکید کردند و ابراز امیدواری کردند که این مساله کاهش پبدا کند و یا راهی موقتی و همراه با بازگشت به وطن باشد. 

جشنواره موسیقی آهنگسازی خالقی قصد دارد هر ساله و در هردوره از یکی از بزرگان موسیقی تقدیر کند. جشنواره موسیقی آهنگسازی خالقی مفتخر است که در دومین جشنواره آهنگسازی خالقی از استاد محمدرضا فیاض تقدیر کند. مراسم اختتامیه نیز با تقدیر از محمدرضا فیاض توسط عده جمیعی از استادان، دبیران و هنردوستان ادامه پیدا کرد. 

اسامی نامزدگان و برندگان دومین جایزه آهنگسازی روح الله خالقی:

_ بخش آثار ملهم از اساطیر ایرانی:

-شایسته تقدیر:  سید متین ولایی برای اثر رجز برای ارکستر زهی

– برگزیده: محمد موقر شریف‌ آباد برای اثر آرش کمانگیر

_بخش آثار با کلام:
-شایسته تقدیر: عارف شاهد‌نواز برای اثر ترانه‌ بزرگترین آرزو
-مقام سوم: پوریا عابدینی برای اثر افسون های خاموشی
– مقام دوم:  علی کیانی برای اثر سوزان

(این بخش مقام اول نداشت)

_بخش آثار بی کلام:

– شایسته تقدیر: علی کیانی برای اثر آهیانه

-مقام سوم: بهراد آقارفیعی برای اثر زِ ابر سیاه

– مقام دوم: سهیل سیف ریحانی برای اثر پیش درامد سه گاه

– مقام اول و دیپلم افتخار: مهدی درویش‌ وند برای اثر خوان هشتم

تقدیر ویژه دبیر جایزه برای عرفان رضایی برای اثر فریاد

جایزه ویژه هیئت داوران برای  سید محمدرضا صداقت برای اثر طُرفه؛ معشوقه ‌ی خورشید

سپس پس از تقدیر از داوران و برگزیدگان، اختتامیه دومین جایزه آهنگسازی روح الله خالقی با اجرای قطعاتی توسط گروه ارکستر جوانان به رهبری آروین صداقت کیش در برج آزادی تهران به پایان رسید.